Nachtelijke Stemmen voor Verborgen Verhalen: De Onthulling van Queerkunst
By Andrew Bay, UK
Queeresthetiek ontstond als een transformerende beweging, gecreëerd door LGBT-individuen en -gemeenschappen, die de vaste conventies van visuele en culturele uitdrukkingsvormen in onze moderne samenlevingen hebben verbrijzeld. Met een wilde woede van politiek en sociaal activisme kan de impact van Queeresthetiek op de kunstwereld niet langer worden ontkend, aangezien het in onze recente geschiedenis resoluut en moedig traditionele normen en waarden met betrekking tot gender en seksualiteit heeft uitgedaagd. De werken van invloedrijke kunstenaars zoals Francis Bacon en Robert Mapplethorpe, met hun onwankelbare portretten van gender en seksualiteit, worden beschouwd als belangrijke mijlpalen in de ontwikkeling van queeresthetiek. Ze luidden een nieuw tijdperk van artistieke expressie in en schudden daarmee de gevestigde orde, de samenleving en conventionele normen op hun grondvesten.
Bacon's kunst wordt gekenmerkt door zijn fascinerende verwrongen reis door de menselijke psyche en zijn groteske maar intieme uitbeelding van lichaamsfiguren. De fotografie van Mapplethorpe onderzoekt daarentegen op controversiële wijze mannelijke naaktheid met provocerende flair, waarbij hij opzettelijk controverse creëert met de expliciete aard van zijn werk. Een nieuwe generatie queerartiesten, die in de voetsporen trad van deze baanbrekende pioniers, bleef de aandacht trekken. De Amerikaanse fotograaf Nan Goldin, de Britse kunstenaar Grayson Perry en de Amerikaanse beeldhouwer Glenn Ligon verleggen nog steeds grenzen en dragen bij aan de ontwikkeling van queeresthetiek door de complexe nuances van gender en seksualiteit op frisse, nieuwe manieren te verkennen.
Queeresthetiek wordt ook gekenmerkt door het gebruik van overdreven humor en ironie, om genderbinaire definities en waarden aan te vechten. Het diende als een cruciaal middel voor sociaal en politiek activisme, door in de jaren tachtig en negentig via de ACT UP-organisatie aanzienlijk bewustzijn te creëren voor de aids-epidemie. Ze gebruikten kunst als politiek instrument om dringende zorgmaatregelen van de overheid te eisen. Keith Haring, een openlijk homoseksuele kunstenaar, creëerde in die tijd werken die de dreigende zorgen van de LGBTQ-gemeenschap en haar dappere strijd tegen de epidemie aanpakten. Hoewel hij niet per se een kunstenaar was, was Harvey Milk een belangrijke homorechtenactivist en politicus, die, nadat hij werd gekozen als gemeenteraadslid van de burgemeester van San Francisco, in 1978 op tragische wijze werd vermoord vanwege zijn seksuele geaardheid. Zijn nalatenschap inspireert nog steeds een nieuwe generatie queerartiesten zoals Chuck Sperry, Gus Bean en George Segal. Door de jaren heen hebben ze gezamenlijk gedenkwaardige kunstwerken, zeefdrukken, mozaïeken en sculpturen gemaakt ter ere van de overleden politicus.